Marek Nienałtowski
Ilustracje z Bierutowa, Szczodrego i Gorzesławia z 1692 r. z poradnika ogrodniczego Georga Herbsta
Śląskiego Ogrodnika - o tytule Zabawny spacer/ Albo pożyteczne ogrodnictwo

Poniższe ilustracje miały się znaleźć w większych wymiarach w mojej książce o Wirtembergach oleśnickich. Okazało się jednak, że koszty zgody na wykorzystanie pojedynczej ilustracji w książce wynoszą 50 euro, do tego dochodzą i inne koszty (skanowania, wysyłki i innych opłat), powodujące, że ilustracja będze nawet kosztowała 250-300 zł. Z tego powodu wydawca zrezygnował z ich umieszczenia w książce. Mogłem natomiast umieścić te rysunki na mojej stronie w rozdzielczości internetowej, pod warunkiem, że umieszczę informacje o właścicielu książki, dlatego pod każdą z nich podałem link do źródła. Pozostaje szukać tych ilustracji w Polsce, gdyż dla książek historycznych o niewielkim nakładzie nie pobiera się najczęściej opłat. Jeśli nie znajdę, będę mógł się powoływać na tę odsłonę.

Okazało się, że w książce dotyczącej ogrodnictwa można znaleźć ilustracje o dużej wartości historycznej dotyczącej Bierutowa, Szczodrego i Grzesławia, a nawet monogramy pary książęcej. Niekiedy te ilustracje (za wyjątkiem Gorzesławia) można znaleźć na Allegro, czy Ebay. Często są to niskiej jakości kopie.Ta dotycząca Szczodrego jest pokazywana na stronach internetowych tej miejscowości, dolnośląskich i krajowych.

Autor poradnika Georg Herbst mieszkaniec Gorzesławia, był być może członkiem rodziny ogrodniczej sprowadzonej do księstwa oleśnickiego przez księcia Sylwiusza Nimroda. Stał się ogrodnikiem księcia Chrystiana Ulryka na Bierutowie w latach jego rządów 1673-1697. On projektował ogrody książęce, a książę niekiedy sam z ogrodnikami sadził drzewka. Niżej strona tytułowa poradnika - własność Herzog August Bibliothek Wolfenbüttel. Biblioteka Uniwersytetu Wrocławskiego posiada też egzemlarz tej książki, ale bez pokazanych niżej ilustracji.

Tytuł
Herbst Georg. Des Schlesischen Gärtners Lustiger Spatziergang/ Oder nützlicher Garten-Discurs. Darinnen gründlicher Bericht zu finden/ welcher Gestalt 1. Obst-Gärten/ 2. Küchen-Gärten/ 3. Wein-Gärten/ 4. Blumen-Gärten und 5. Medicin-Gärten ... anzurichten/ und ... zu erhalten seyn ; ... in fünff Theile zusammen getragen .... Darinnen gründlicher Bericht zu finden/ welcher Gestalt 1. Obst-Gärten/ 2. Küchen-Gärten/ 3. Wein-Gärten/ 4. Blumen-Gärten und 5. Medicin-Gärten ... anzurichten/ und ... zu erhalten seyn ; ... in fünff Theile zusammen getragen ... Oelß: Bockshammer, 1692

Ilustracje wykonał Christian Jendrich, a przygotował do druku Johann Örtel (Oertel), co odkryłem po rysunkowym monogramie. Jego mały monogram znajduje się obok nazwiska rysownika w dolnej części każdego rysunku.


Strona tytułowa

Powyżej dedykacja Herbsta dla księcia
i jego małżonki Sybilli Marii. Najwięcej miejsca zajmuje tytulatura księżnej
Brama wwejściowa do ogrodu. Z lewej postać księcia jako pracownika (z sierpem) i jego małżonki z zebranym płodami. W zwieńczeniu popiersie księcia


Ogród w folwarku Gorzesław. Chyba razem z ogrodem wybudowano budynek zarządcy.
W ogrodzie na wieżyczkach monogramy księcia i księżnej.
Akwaforta Johanna Oertla według rysunku Christiana Jendricha (fachowy opis przysłał Ryszard Len z BUWr)


Bardzo znany widok ogrodu w Szczodrem, otoczonego fosą, po której pływają łódki.
W głębi pałac letni księżnej Sybilli Marii.Szczodre. Pałac i ogród.
Akwaforta Johanna Oertla według rysunku Christiana Jendricha

Bierutów - duży ogród za murami miasta,
ale obok zamku
Bierutów - mały ogód w obębie murów miejskich obok zamku
Zamek z trójprzelotową bramą z 1680 r. dalej istniejącą
Akwaforty Johanna Oertla według rysunku Christiana Jendricha

Całość w Herzog August Bibliothek Wolfenbüttel http://diglib.hab.de/drucke/oe-283/start.htm

Opis wszystkiego, co na nich widać i nie widać, będzie w mojej książce. Jak się okazało, powyższe widoki Bierutowa są w Polsce i dostalem je w zamian za przysłanie dwóch egz. książek, które wyjdą może w kwietniu 2019 r.


Od autora • Lokacja miasta Oleśnica piastowskaOleśnica PodiebradówOleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów
Oleśnica po 1885 r.Zamek oleśnicki Kościół zamkowy Pomniki Inne zabytki
Fortyfikacje Herb Oleśnicy Herby księstwDrukarnie NumizmatyKsiążęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica Wojsko w Oleśnicy Walki w 1945 roku Renowacje zabytków
Biografie znanych osób Zasłużeni dla OleśnicyArtyści oleśniccy Autorzy Rysowali Oleśnicę
Fotograficy Wspomnienia osadników Mapy Co pod ziemią? Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie Recenzje • BibliografiaLinkiZauważyli nas Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki Fotografie miastaRysunki Odeszli Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI