Thalheimowie - intelektualiści oleśniccy. Luise Thalheim ilustratorka książek dla dzieci

Ród Thalheimów w XVIII w. przenosi się z Wrocławia do Wołczyna. Znanym prekursorem rodu był Michael Gotlieb Thalheim, który urodził się w 1713 r. we Wrocławiu, a umarł już w Wołczynie. Tam urodził się 30 sierpnia 1742 r. jego syn Carl Ephraim, ale już przed 1792 r. mieszkał w Oleśnicy na obecnej ul. Sejmowej 8 (dom rozebrano po 1945 r.) i był radcą sądowym na dworze księcia Erdmanna wirtemberskiego, a po jego śmierci - Fryderyka Augusta brunszwickiego. Znamy go stąd, że jest wymieniony ok. 1800 r. jako oleśnicki prenumerator publikacji wydawanych we wrocławskiej drukarni Baumanna. Jego brat Carl Friedrich Gotlieb był wymieniany jako radca księcia Erdmanna i jego nadworny lekarz.

Syn Carla Ephraima - Erdmann Moritz urodził się 18.04.1779 r. w Oleśnicy. W wieku 29 lat żeni się w Dobroszycach z Christiane Beate Reitsch (ur. 18.04.1783 r. w Dobrej), której ojciec był wzmiankowany wcześniej jako dzierżawca zamku w Dobrej. Erdmann Moritz był znany jako jeden z 9. założycieli loży masońskiej w Oleśnicy w 1824 r., a w 1846 r. wymieniony jako jej najstarszy członek. Tam także jest wzmiankowany jako radca sądowy księstwa brunszwicko-oleśnickiego.

Erdman i Christiane mieli 7 synów i córkę Luise (ur. 1 maja 1817 r.). Niektórzy synowie są wzmiankowani jako uczniowie gimnazjum oleśnickiego, a także jako późniejsi prawnicy. Dwóch z nich przenosi się do innych miast. Luise zyskuje największy rozgłos, bowiem z czasem zostaje ilustratorką książek dla dzieci.

Bracia Luise (Louise) z czasem zakładali rodziny, a ich dzieci wychowywały się w domu przy ul. Sejmowej. Luise stawała się dla nich dobrą ciocią, która opowiadała bajki i historyjki, uczyła piosenek, a żeby było ciekawiej - rysowała postacie w nich występujące. Była prawdopodobnie samoukiem, rysując dzieciom ilustracje - doskonaliła swój warsztat. Zajęta pomocą przy wychowaniu swoich bratanków i bratanic, prawdopodobnie zaniedbała swoje życie osobiste, toteż pozostała panną. Jej matka umarła 4 marca 1847 r., a ojciec - prawie dokładnie rok później. W wieku 31 lat Luise pozostaje sama w otoczeniu braci i szwagierek, z którymi nie zawsze łączy ją nić wzajemnego zrozumienia. Jej twórczość trafiała poza rodzinny krąg, zyskuje w Oleśnicy popularność. Jej ilustracje zamieszcza podobno prasa, trafiają również do książek, ale - niestety - bez podpisów. W 1856 r., jako 39-letnia kobieta, wyjeżdża do Berlina, aby tam uczyć się rysunku uczęszczając na kursy. Następnie trafia do Düsseldorfu, gdzie pobiera prywatne lekcje u malarza Wilhelma Sohnsa.

W 1859 r. zaczyna ilustrować książki, początkowo we Wrocławiu, potem w Berlinie i Lipsku. Staje się znana w kręgu ilustratorów. W 1870 przenosi się na krótko do Jeleniej Góry, a następnie wraca do Oleśnicy, aby ponownie zamieszkać w domu rodzinnym. Ostatnią książkę ilustruje w 1888 r. Umiera w 1896 r. i zostaje pochowana na cmentaru komunalnym w Oleśnicy. Jeszcze w 1921 r. dom przy ul. Sejmowej 8 należy do rodziny Thalheimów, potem w spadku trafia do dalszej rodziny.

Niżej przykładowe dwie okładki z książek, w których znajdują się ilustracje Luise Thalheim. Więcej można zobaczyć na stronach antykwariatów w dziale książek dla dzieci. Tam też bardziej fachowy opis każdej z książek.


Najczęściej wznawiana książka z 8. kolorowymi litografiami Luise Thalheim


40-stronicowy śpiewnik dla dzieci wydany przez wydawnictwo Plahna w 1869 r.
W nim umieszczono 20 kolorowych litografii Luise Thalheim

Spis publikacji z ilustracjami Luise Thalheim wg dat wydania (niektóre miały po kilka wydań, także zagranicznych. W XX w. ich wznowienia posiadają już ilustracje innych artystów).

  1. Wischewasche – Plaudertasche. Breslau 1859.
  2. Liederborn. Breslau 1860, E. Trewendt.
  3. Der Kindermund. Ebda. 1863.
  4. Das Büchlein Dideldumdei. Ebda. 1869.
  5. Schicksale der Puppe Wunderhold. Berlin Verl. d. Plahn. 1870
  6. Maientage des Lebens. Ebda. 1871
  7. Erinnerungen eines Kaninchens. Ebda. 1874.
  8. Aus der Jugendzeit. Breslau 1874.
  9. Tageszeiten. Leipzig 1874, Hirt & Sohn.
  10. Deutschland, Deutschland über alles. Leipzig 1875, Hirt & Sohn.
  11. Das Büchlein Stillvergnügt. Ebda. 1881.
  12. Das Büchlein Kunterbunt. Ebda. 1883.
  13. Büchlein Bimbam. Berlin 1885, Plahn.
  14. Puppe Wunderhold und ihre Freundinnen. Berlin, Plahn. 1888.

Powyższy tekst jest tylko bardzo pobieżnym przypomnieniem kolejnej osoby z kręgów artystów oleśnickich. Może kiedyś ktoś zechce napisać pracę licencjacką lub magisterską na jej temat i poznamy więcej szczegółów.

Na żadnej z widokówek, których skany posiadam, nie widać całego budynku przy ul Sejmowej 8. Widoczny jest tylko dach. Można wstępnie sądzić, że był to budynek dwupiętrowy z możliwością zamieszkiwania strychu.

Literatura
http://www.zeno.org/Pataky-1898/A/Thalheim,+Frl.+Louise


Od autora Lokacja miasta Oleśnica piastowska Oleśnica Podiebradów Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów
Oleśnica po 1885 r. Zamek oleśnicki Kościół zamkowy Pomniki Inne zabytki
Fortyfikacje Herb Oleśnicy Herby księstw Drukarnie Numizmaty Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica Wojsko w Oleśnicy Walki w 1945 roku Renowacje zabytków
Biografie znanych osób Zasłużeni dla Oleśnicy Artyści oleśniccy Autorzy Rysowali Oleśnicę
Fotograficy Wspomnienia osadników Mapy Co pod ziemią? Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie Recenzje Bibliografia Linki Zauważyli nas Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki Fotografie miastaRysunki Odeszli Opisy wybranych miejscowości
Szukam sponsora do wydania książki o zamku oleśnickim
CIEKAWOSTKI ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI