HISTORIA PIERWSZEGO SZKOLNEGO PUŁKU SAMOCHODOWEGO (JW 3604) W OLEŚNICY

Począwszy od 1951 r. w byłych niemieckich koszarach przy ul. Wojska Polskiego zaczęły stacjonować jednostki samochodowe. Od 1951 r. 35. Szkolny Batalion Naprawy Samochodów (JW 3599), który w 1963 r. przemianowano na 35. Ośrodek Szkolenia Specjalistów Samochodowych (JW 3599). Dalszy los koszar był związany z Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego WP Nr 069/Org z dnia 02.12.1971 r., zgodnie którym należało do dnia 31.03.1972 r. rozformować 1 Pułk Zabezpieczenia w Warszawie i 35 Ośrodek Szkolenia Samochodowego w Oleśnicy, a na ich bazie sformować 1 Szkolny Pułk Samochodowy (1 SPS) w Oleśnicy. Tak więc, historia 1 Szkolnego Pułku Samochodowego (JW 3604) sięga roku 1972, ale jednocześnie jednostka kontynuuje tradycje jednostek na podstawie, których została utworzona.

Rozkazem Personalnym Ministra Obrony Narodowej na Dowódcę Pułku oraz zastępców zostali wyznaczeni następujący oficerowie:

Płk Henryk BADYLAK - Dowódca Pułku

Mjr Stefan KABACIŃSKI -Zastępca DS. Politycznych

Ppłk Wacław SZCZEPAŃSKI - Szef Sztabu

Ppłk Jerzy BĄK - Zastępca DS. Szkolenia

Ppłk Seweryn PYDYSZEWSKI - Zastępca DS. Technicznych

Ppłk Bogusław HOŁOWIŃSKI - Kwatermistrz Zastępca Dowódcy

W dniu 06.04.1972 r. ukazał się rozkaz Nr Pf 7172 Komendanta 35 Ośrodka Szkolenia Specjalistów Samochodowych podsumowujący działalność i rozformowujący Ośrodek.

W tym samym dniu został również odczytany rozkaz specjalny Głównego Inspektora Szkolenia gen dyw. Eugeniusza MOLCZYKA o rozpoczęciu wykonywania zadań szkoleniowo - wychowawczych przez 1 Szkolny Pułk Samochodowy (1 SPS), który miał szkolić do maja 1986 r. elewów - dowódców drużyn samochodowych. W lipcu 1972 r. została przeprowadzona pierwsza w JW 3604 kontrola przez MON, która wykazała, że pułk po reorganizacji realizuje programowe szkolenie, równolegle przeprowadza szereg prac gospodarczych w zakresie budowlanym i przygotowania sprzętu technicznego do eksploatacji. Realizuje też prace organizacyjne, związane z zabezpieczeniem gotowości bojowej. Od 19 października 1972 r. zwiększyło się szkolenie elewów i od tego momentu w półrocznych odstępach jednostkę opuszczają kolejne turnusy elewów, którzy pogłębiali tu swoją wiedzę w zakresie eksploatacji pojazdów samochodowych.

Dowódca pułku płk Henryk BADYLAK przyjmuje defiladę żołnierzy JW 3604

Codzienne życie w jednostce wyznaczały wcielenia poborowych, przysięgi i promocje elewów - dowódców drużyn samochodowych. Co kilka lat zmieniano dowódcę pułku.

Dowódca pułku płk Henryk BADYLAK wręcza broń przodującemu żołnierzowi

Szczególnie uroczysty przebieg miała pierwsza przysięga żołnierska w czerwcu 1972 r.

Ważnym zdarzeniem było zawsze pożegnanie ze sztandarem kolejnego rocznika żołnierzy odchodzących do rezerwy

Jednocześnie rozbudowywano bazę szkoleniową, socjalno­bytową oraz zaplecze techniczne. Szczególną troskę dowództwo przejawiało o stan jakościowy parku samochodowego. Od tego przecież zależała gotowość bojowa jednostki.

Dowódca płk L. OKTABINSKI z mjr T. NIZIOŁKIEM w parku samochodowym (podobno w jednostce było ok. 1200 różnych pojazdów)

Oprócz codziennego szkolenia kierowców coraz częściej przełożeni zlecali Jednostce zadania w zakresie zabezpieczenia ćwiczeń Rodzajów Wojsk WZOprc., MON i Układu Warszawskiego. Zgodnie z zarządzeniem Głównego Inspektora Szkolenia Bojowego MON Nr 015 z dnia 3.06.1974 roku Jednostka zabezpieczała ćwiczenia dowódczo - sztabowe związków operacyjnych "Tarcza" i "Przyjaźń".

Jednostka w trakcie ćwiczeń

Po udziale w ćwiczeniach "Przyjaźń" pozostały tylko pamiątkowe odznaki

Naklejka z ostatnich ćwiczeń w ramach Układu Warszawskiego.
Gdyby nie rozwiązano jednostki - pokazałbym pamiątki z ćwiczeń NATO

Wyjazdy na ćwiczenia i powroty z nich stały się ważnymi wydarzeniami w życiu jednostki i miasta Oleśnicy. Powodów było kilka, w tym:

1. Wzorowa współpraca dowództwa i kadry z władzami miasta;

2. Znacząca ilość żołnierzy rezerwy biorąca udział w ćwiczeniach;

3. Głęboka integracja środowiska wojskowego i cywilnego Oleśnicy.

Szczególnym przejawem sympatii władz oraz społeczeństwa miasta dla kadry i żołnierzy jednostki było organizowanie powitania żołnierzy wracających z ćwiczeń, wręczanie upominków, składanie gratulacji. Bogata była współpraca ze Szkołą Podstawową Nr 3 i jej dyrektorem Stanisławem Dziedzicem, Szkołą Specjalną Nr 5 i jej dyrektorem Jarosławem Bąkiem oraz dyrektorami szkół średnich. Owocem tej współpracy były wspólne wyjazdy dzieci na obozy do Jarosławca. Sprzyjało to też możliwościom ukończenia szkoły średniej wielu podoficerom zawodowym i ich żonom.

W 10 rocznicę powstania jednostki powstał Komitet Fundacji Sztandaru z przewodniczącym Panem Wojcieszakiem. Dowódca pułku płk Leon Oktabiński przekonał władze miasta do ufundowania sztandaru (zwyczajowo sztandary fundują mieszkańcy terenu na którym stacjonuje jednostka wojskowa). Pomimo, że nastał czas Stanu Wojennego - 22 lipca 1982 r. nastąpiło uroczyste wręczenie sztandaru.

.
Na stadionie miejskim w otoczeniu licznie zebranych oleśniczan dowódca Śląskiego Okręgu Wojskowego gen Henryk RAPCEWICZ
przekazuje sztandar płk Leonowi OKTABIŃSKIEMU

Moment wręczenia sztandaru pocztowi. Z lewej por. Czesław ROJEK, chor. Wiesław BARTCZAK, st sierżant Jerzy KRAWIEC

Z tej okazji wydano również medal pamiątkowy i niżej przedstawiony proporczyk.

Po pięknym herbie Oleśnicy widać, że w okresie 10. lat JW 3604 była mocno związana z miastem

W kwietniu 1983 r. obowiązki dowódcy Pułku przyjął mjr dypl. Tadeusz MAJCHEREK

Po każdej przysiędze odbywały się defilady. Maszeruje kolumna kadry. Od lewej kpt JOSZKO, por. E. WRZEŚNIOWSKIi, mjr JUST

Uroczyście obchodzono święta państwowe i wojskowe nie zapominając o byłej kadrze zrzeszonej w ZBŻZ. Ważnym dla kadry było święto Wojska Polskiego obchodzone ówcześnie 12 października z okazji bitwy pod Lenino. Wówczas otrzymywali awanse, odznaczenia i inne wyróżnienia. Głupotą jest zapominanie o krwi żołnierza polskiego tylko dlatego, że szedł do Polski z niewłaściwego kierunku.

Dowódca pułku płk T. MAJCHEREK wręcza nagrody kadrze i pracownikom cywilnym

Uroczysty obiad kadry z okazji święta Wojska Polskiego

Wspólne zdjęcie kadry wraz z zaproszonymi gośćmi na schodach kasyna ("pod Blachą") z okazji święta WP.
Kasyno od wielu lat stoi opuszczone

Dużą rolę w podnoszeniu wyszkolenia kadry i żołnierzy służby czynnej odgrywało współzawodnictwo pomiędzy pododdziałami.

Dowódca pułku mjr W. KONOPNICKI wręcza puchar przodującemu pododdziałowi

Radość z sukcesów minionego roku najpełniej można było zaprezentować na Balu Sylwestrowym w sali sportowej

Życie w jednostce wypełnione było szkoleniem, pracą, wyjazdami na ćwiczenia i zgrupowania. Od maja 1986 r. szkolono młodszych specjalistów ­ kierowców samochodów opancerzonych, autobusów, osinobusów, mikrobusów. Za działalność szkoleniowo-wychowawczą 1 Szkolny Pułk Samochodowy był 6-krotnie wyróżniony przez Ministra Obrony Narodowej "Medalem za Osiągnięcia w Służbie". W okresie siedemnastu lat istnienia pułku na potrzeby WP wyszkolono 8750 dowódców drużyn. Większość żołnierzy zdobyła nowy zawód i po przejściu do rezerwy mogła prowadzić autobusy i samochody ciężarowe. Jednocześnie żołnierze wykonywali różne prace na rzecz gospodarki narodowej. Nie zapominali też o najbardziej pokrzywdzonych dzieciach-sierotach - fundując im wiele książeczek mieszkaniowych.

Elewi podczas zajęć

Goście zwiedzają Salę Tradycji JW 3604 powstałą 04.11.1981 r.

  UDZIAŁ PRZEDSTAWICIELI 1 SZKOLNEGO PUŁKU SAMOCHODOWEGO W MISJACH POKOJOWYCH ONZ

Szczególnym rodzajem działania żołnierzy 1 SPS była służba pod błękitną flagą ONZ - w międzynarodowych organizacjach powołanych do kontroli i nadzoru wynegocjowanych rozwiązań pokojowych w różnych zapalnych punktach świata. W pokojowych misjach Wojska Polskiego na Bliskim Wschodzie - w Syrii i Namibii brali udział przedstawiciele oleśnickiej jednostki:

•  Mjr Tadeusz NIEZIOŁEK •  Mjr Jerzy WÓJCIK •  Por. Andrzej ŁYSAK •  Por. Dariusz PIESIAK •  Ppor. Janusz MACIAS •  Chor. Jan FROM •  Chor. Jerzy KRAWIEC •  Chor. Janusz WIŚNIEWSKI •  Chor. Ryszard ŚWIERCZYŃSKI •  Mł. chor. Jacek GRODZIŃSKI •  Mł. chor. Ryszard POLOWCZYK •  St. sierż. szt. Zbigniew SZCZAWIŃSKI •  Sierż. szt. Adam KUCHARSKI •  Sierż. szt. Wojciech MISZEWSKI •  St. sierż. Konrad WIŚNIEWSKI •  Sierż. Eugeniusz NAPIERAŁA •  Sierż. Czesław SOKOŁEK •  Sierż. Jerzy WICIAK •  Sierż. Marian WISZNIEWSKI •  Plut. Jerzy DEBUDAJ

Wielu z nich za wzorowa służbę pod flagą ONZ zostało wyróżnionych w tym m.in. mjr Tadeusz Niziołek

ROZFORMOWANIE JEDNOSTKI

O rozwiązaniu Jednostki dowództwo zostało poinformowane przez redaktora jednej z gazet. Dopiero potem oficjalnie powiadomiono dowódcę. W dniu 02 marca 1989 r. podczas uroczystej zbiórki, w której uczestniczyli Szef Sztabu Śląskiego Okręgu Wojskowego gen bryg. Tadeusz WILECKI i zaproszeni goście, został odczytany rozkaz Ministra Obrony Narodowej z dnia 17 lutego 1989 r. o rozformowaniu pułku. Do dnia 31 października 1989 r. należało przekazać sprzęt samochodowy, a do dnia 31 grudnia 1989 r. obiekty koszarowe władzom samorządowym i zakończyć rozformowanie jednostki. Następnego dnia odbył się uroczysty apel. Niżej pokazano zaproszenie, które otrzymywali goście.

Po 17 latach istnienia Jednostka przestała istnieć. Kadra stanęło przed dylematem - co dalej. Wybór między pójściem do rezerwy, a służbą w innym garnizonie. Czy tam będzie mieszkanie, praca dla żony, szkoła dla dzieci? Ppłk Wojciech Konopnicki jako dowódca pozostałości starał się te dylematy rozwiązywać. Zaczęły się pożegnania żołnierzy, ostatnie zawody sportowe i impreza pożegnalna dla kadry w Boguszycach.

Ostatnie zdjęcie kadry pułku na tle sztandaru

Podczas uroczystej zbiórki zostały odczytane między innymi nazwiska kadry zasłużonej dla 1 Szkolnego Pułku Samochodowego:

Rozwiązanie JW 3604. Pożegnanie sztandaru jednostki przez korpus szeregowych, chorążych i oficerów.
Sztandar jednostki przekazano do Muzeum Wojska Polskiego

Relacja TVP z rozformowania jednostki (link przysłał Jacek Duszyński)

DOWÓDCY JEDNOSTKI

•  Ppłk Badylak od kwietnia 1972 do czerwca 1976. Służbowo przeniesiony do garnizonu Łódź.

•  Płk Leon Oktabiński od czerwca 1976 do kwietnia 1983. Odszedł na emeryturę po 33 latach służby. Mieszka w Oleśnicy.

•  Płk Tadeusz Majcherek od kwietnia 1983 do lipca 1986. Służbowo przeniesiony do Opola.

•  Ppłk Zdzisław Luber od lipca 1986 do października 1987. Przeniesiony służbowo do Wrocławia.

•  Płk Lech Kamiński od października 1987 do kwietnia 1989 służbowo przeniesiony do garnizonu Gubin. Obecnie na emeryturze mieszka w Gubinie.

•  Ppłk Wojciech Konopnicki od kwietnia 1989 do całkowitego rozliczenia. Obecnie na emeryturze. Mieszka w Mieszkowicach.

WYKAZ KADRY z 1988 roku

Po rozformowaniu jednostki uległa spaleniu nieużytkowana piękna zabytkowa stołówka, której wcześniejszego zdjęcia nie udało mi się zdobyć, a później podpalono zabytkowy budynek nieużytkowanego WKU. Zapewne on niedługo także ulegnie zawaleniu. Nikt za to nie poniesie odpowiedzialności. Oba budynki zostały komuś sprzedane i nabywca (jak pisała prasa) nie wyraża nimi zainteresowania.

A tak wyglądała trybuna

SPOTKANIE KADRY i PRACOWNIKÓW CYWILNYCH W 10-ROCZNICĘ ROZWIĄZANIA 1 SPS - 28.08.1999 r.

Zarząd Koła ZBŻZiOR im. Ziemi Oleśnickiej zorganizował spotkanie wspomnieniowe z okazji 10-lecia rozformowania jednostki. Komitet organizacyjny przygotował 32 stronicowe opracowanie "Wspomnienia z jednostki wojskowej 3604" wykonane przez Eugeniusza Wrześniowskiego. Ponadto wykonano okolicznościową odznakę (proj. Łukasza Wrześniowskiego), proporczyk i druk zaproszenia. Ze spotkania wykonano film, dostępny na płytce CD.

Spokanie odbyło się 28 sierpnia 1999 r. (druk zaproszenia). Zostało ono opisane w Panoramie Oleśnickiej nr 36 z 7-13 września 1999 r. przez red. Stanisława Dziedzica.

Opracowano na podstawie broszurki "Wspomnienia z jednostki wojskowej 3604" wydanej w 1999 r., autorstwa Eugeniusza Wrześniewskiego. Zdjęcia przekazał i udzielał konsultacji E. Wrześniewski. Broszurkę otrzymałem od dra Mirosława Krosnego.

Zapewne Zarząd Koła ZBŻZiOR im. Ziemi Oleśnickiej zorganizował spotkanie wspomnieniowe z okazji 20-lecia rozformowania jednostki w 2009 r. Pisał o tym Oleśniczanin. Postaram się zdobyć materiały na ten temat.

Proszę byłych żołnierzy JW 3604 i pracowników cywilnych o uzupełnianie (skorygowanie) informacji wyżej podanej. Poszukuję zdjęcia stołówki (także jej wnętrza) przed spaleniem.

Różne informacje o JW 3604 na Forum Historii Oleśnicy http://olesnica.vot.pl/forum/viewtopic.php?f=14&t=82

Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kosciół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pregierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauwazyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI