Marek Nienałtowski
Karl von Holtei - przyjacielem Polaków, czy oleśniczanie są przyjaciółmi Holteia?
26.08.2014,
zmieniono 25.09.2014

Na witrynie internetowej Oleśnickiego Domu Spotkań z Historią (DSzH), którą miała wykonać ekipa tajemniczych autorów, umieszczono wizerunki tylko dwóch postaci historycznych związanych z Oleśnicą - Antoniego Cieszyńskiego i Karla von Holteia.

fot. z witryny DSzH

W budynku DSzH umieszczono wizerunki malarza Juliusa Hübnera, urodzonego w Oleśnicy i pisarza Gustawa Freytaga, który spędził w Oleśnicy 4 lata gimnazjalnego życia. Opisano sukcesy malarza Sigmara Polke także urodzonego w Oleśnicy.

Natomiast pominięto w witrynie muzeum i w samym budynku postać Jerzego (Georga) Bocka - krzewiciela polskości w księstwie oleśnickim i na całym Śląsku - długoletniego mieszkańca Oleśnicy (który ma swoją ulicę w Oleśnicy tylko dlatego, że nadano ją przed objęciem rządów przez J. Bronsia) oraz Angelusa Silesiusa, który spędził w Oleśnicy 3 lata, jest związany z historią miasta i niekiedy przyznawał się do polskiego szlachectwa i opieki polskiego króla. Nie wiadomo czym kierowali się twórcy DSzH przy wyborze (pomijaniu) wymienionych postaci. Nie widać w tym żadnego logicznego postępowania.

Fot. z witryny DSzH

Na witrynie DSzH Informacja o Holteiu jest (jak widać wyżej) skromna i przepisana niedokładnie z pracy magisterskiej A. Drożdżewskiej (i "zapomniano" powołać się na źródło!), w której Holtei był wspomniany jako jeden z wielu zasłużonych dla kultury muzycznej miasta. Od czasu ukazania się tej pracy magisterskiej minęło 10 lat i pojawilo się wiele nowych informacji o Holteiu. Dlatego w tekście witryny zamiast "macocha" użyłbym określenia "druga żona ojca", bo ona nie miała nic wspólnego z wychowaniem małego Karla. Siostra jest określeniem mylącym - pownno być siostra przyrodnia. Autorzy tekstu powinni przeczytać dostępne materiały o Holteiu i podać daty jego pobytów w Oleśnicy. Nie napisali oni w jaki sposób przyczynił się Holtei do wybudowania przedszkola, chociaż A. Drożdżewska podala, że Holtei założył Fundację Małego Dziecka w 1845 r. (wg innych w - 1855 r.) i ta fundacja w 1905 r. wybudowała przedszkole.

Holtei w swoich wspomnieniach nie wykazuje, że przyjaźnił się (czyli wielokrotnie spotykał lub korespondował) z A. Mickiewiczem. Holtei widział A. Mickiewicza tylko raz i zapamiętał go jako zajętego zabawianiem kobiet. Potem śledził jego sukcesy autorskie i o tym napisał w swoich wspomnieniach. Uważam, że więcej informacji w DSzH powinno dotyczyć biografii samego Holteia, jego związków z Oleśnicą i przykladami życzliwości do Polaków. Na stronie o tym napisałem.

W jaki sposób mieszkańcy Oleśnicy powinni wykazać swoją wdzięczność i pamięć o Karlu von Holteiu?

Od kilku lat piszę, że należałoby odtworzyć płytę pamiątkową, która istniała w latach 1908-1945 na ścianie frontowej domu przy ul. Kościelnej 13, w którym mieszkał okresowo Holtei. Niestety, nie spotykało się to z żadnym pozytywnym odzewem. Teraz, gdy już oficjalnie burmistrz Oleśnicy poprzez DSzH także chwali i docenia Karla von Holteia można by sądzić, że nie będzie z tym żadnego problemu. Bo cóż znaczy 300-500 zł na wykonanie typowej tablicy, podobnej do tych, wieszanych na pomnikach. Okazuje się, że to nie jest takie oczywiste. Radny Wiesław Piechówka złożył w tej sprawie ustną interpelację i burmistrz Jan Bronś odpowiedział, że pomysł jest dobry i będzie wykonany, gdy znajdą się środki. Jest to odpowiedź ironiczna! Każdy wie, że na promocję miasta wydawanych jest około 0,5 mln zł rocznie, a okazuje się, że burmistrz J. Bronś już od dwóch lat "szuka" pieniędzy na wykonanie trzech płyt poświęconych Angelusowi Sielsiusowi, Sigmarowi Polke i spalonej synagodze. O planach zawieszenia tych tablic powiadomiła oleśniczan rzeczniczka burmistrza w 2012 r. Jeśli planowano powiesić tablice, to i w budżece miasta musiano przewidzieć 1500 zł na ich wykonanie. Zapomnieli o tych tablicach? Czy było to tylko kolejne kłamstwo promocyjne? Czy w nieskończoność burmistrz będzie szukał paręset złotych na płytę poświęconą Holteiowi? Gdyby w Oleśnicy mogło zaistnieć społeczeństwo obywatelskie - podejrzewam, że znalazłyby się firmy i mieszkańcy, którzy zapłaciliby za wykonanie tablic. Może też sprawdziliby na co idą pieniądze przeznaczone na promocję? Obecnie ulice Oleśnicy są dla turystów w większości puste promocyjnie i mało ciekawe. Nie ma na nich informacji o znanych oleśniczaninach, budowlach istniejących (np. budynku drukarni, gdzie m.in. drukowano książki w j. polskim) i nieistniejących (np. w miejscach, gdzie kiedyś stały wieże miejskie, synagoga, Gymnasium illustre itp.). Tyle się mówi o promocji miasta - sadzi róże, opowiada(?) o wieżach, a nikt nie chce pochwalić się, że w Oleśnicy mieszkał śląski poeta, dramaturg i pisarz, który był przyjacielem Polaków i chwalił naszą dążność do wyzwolenia spod jarzma carskiej Rosji.

Tablica poświęcona Karlowi von Holteiowi (zaznaczona strzałką) na domu przy ul. Kościelnej 13 w latach 1908-1945

Jakie nazwiska i zdarzenia historyczne należałoby promować w Oleśnicy

Zakończenie historycznej promocji Olesnicy?

Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI