Ilustracja stanowi własność BUW

Marek Nienałtowski
Tobias Zeutschner kompozytor, organista i poeta, związany z książętami oleśnickimi

Tobias Zeutschner urodził się w 1621 r. w Nowej Rudzie. Rok później jego ojciec (tkacz), nękany falą kontrreformacji opuścił Nową Rudę i przeniósł się do Bierutowa, miasta rezydencjalnego księcia Henryka Wacława Podiebrada. Tam Tobias pobierał nauki w książęcej protestanckiej szkole, którą nadzorował od 1626 r. znany już kompozytor Matthäus Appelles von Löwenstern. Rektorami w trakcie nauki Tobiasa mogli być bracia Barthomaus i Kaspar Neuholdowie - wybitni śląscy pedagodzy. Pierwszego z nich książę sciągnął z wrocławskiego gimnazjum Św. Marii Magdaleny, a drugiego z gimnazjum w Ziębicach. Nie wiemy, kto uczył Tobiasa muzyki, szczególnie gry na organach. Tobias jako uczeń szkoły książęcej mógł mieć także kontakt z Davidem Behmem - bierutowskim poetą i kapelanem księcia Henryka Wacława. Mógł także spotykać nadwornego lutnistę księcia Esaiasa Reusnera starszego.

Po śmierci księcia Henryka Wacława w 1639 r. Bierutów traci rangę miasta książęcego. Znaczące osoby przy dworze księcia przenoszą się do Oleśnicy i tam współpracują z księciem oleśnickim Karolem Fryderykiem Podiebradem. Także przenosi się Löwenstern. Być może, za jego przykładem T. Zeutschner także opuszcza Bierutów, bo już w 1643 r. (mając 22 lata) jest znany jako organista w kościele zamkowym w Oleśnicy. Nie wiadomo jakie ma inne umiejętności, bo jednocześnie jest radnym miejskim Oleśnicy (a może radcą książęcym?).

Nie wiadomo również, jakie były losy kompozytora po śmierci księcia Karola Fryderyka w 1647 r. Czy podążąjąc za Löwensternem, także Zeutschner przenosi się do Wrocławia? Bo już od 4 maja 1649 r. był organistą w kościele Św. Bernardyna (obecnie siedziba Muzeum Architektury).

Od 8 października 1655 r. został organistą w kościele Św. Marii Magdaleny, co należałoby uznać za awans zawodowy. Od 24 lutego 1654 miał tytuł "Notarius Caesareus Publicus" (N.C.P.). Należał do grona najbardziej znanych i popularnych kompozytorów śląskich. Pisał m.in. muzykę dla uświetnienia uroczystości pogrzebowych Jerzego Rudolfa księcia brzeskiego, Zofii Katarzyny księżnej brzeskiej. Zmarł 15 września 1675 we Wrocławiu. Dzisiaj jego kompozycje można odsłuchać w postaci MP3 w internecie.

Tren poświęcony śmierci księżnej brzeskiej Zofii Katarzynie, córce Karola II Podiebrada

Wydawnictwo nutowe autorstwa T. Zeutschnera z okresu występów w kościele Św. Bernardyna

Wydawnictwo nutowe autorstwa T. Zeutschnera z okresu wystepów w kościele Św. Marii Magdaleny, z tytułem N.C.P.

Wydawnictwo okolicznościowe poświęcone T. Zeutschnerowi

Literatura:
Drożdżewska A. Życie muzyczne w Oleśnicy w XIX w. Praca magisterska. Wrocław 2004
Herzig A. Ruchniewicz M. Dzieje ziemi kłodzkiej. Hamburg-Kłodzko. 2008
Mrozowicz W., Wiszewski P. Kraina nad Widawą. Bierutowskie dzieje od czasów najdawniejszych po współczesność. ATUT 2010
http://www.bach-cantatas.com/Lib/Zeutschner-Tobias.htm


 

Od autora Lokacja miasta Oleśnica piastowska Oleśnica Podiebradów Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów
Oleśnica po 1885 r. Zamek oleśnicki Kosciół zamkowy Pomniki Inne zabytki
Fortyfikacje Herb Oleśnicy Herby księstw Drukarnie Numizmaty Książęce krypty
Kary - pregierz i szubienica Wojsko w Oleśnicy Walki w 1945 roku Renowacje zabytków
Biografie znanych osób Zasłużeni dla Oleśnicy Artyści oleśniccy Autorzy Rysowali Oleśnicę
Fotograficy Wspomnienia osadników Mapy Co pod ziemią? Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie Recenzje Bibliografia LinkiZauwazyli nas Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki Fotografie miastaRysunki Odeszli

CIEKAWOSTKI ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI

Niedostepne:
Paulina CWALIŃSKA, ”Działalność Tobiasa Zeutschnera (1621-1675) w kościele św. Marii Magdaleny. Kariera kompozytorska w protestanckim środowisku dawnego Wrocławia